หมากฮอส จากการแข่งขันบ้าน ๆ สู่กีฬาระดับประเทศ

หมากฮอสคือเกมกระดานที่คนไทยส่วนใหญ่เคยเล่นเคยผ่านตากันมาทั้งนั้น ด้วยกติกาที่เข้าใจง่าย ไม่ซับซ้อน และการจะเล่นจบในแต่ละเกมก็ไม่ได้ใช้เวลานานมากเท่าไหร่ หมากฮอสจึงกลายเป็นเกมกระดานที่ได้รับความนิยมมาก ๆ ในสังคมไทย นักประวัติศาสตร์และนักโบราณคดีเชื่อกันว่าหมากฮอสถูกพัฒนามาจากหมากรุก เพราะตัวเบี้ยทั้ง 8 ตัวในหมากรุกก็คือหมากทั้ง 8 ตัวในหมากฮอส และดัดแปลงกฎกติกาให้เข้าใจง่ายขึ้นเพื่อให้สามารถเล่นได้ง่ายขึ้น แม้จะเป็นเด็ก ๆ ก็สามารถเรียนรู้กฎกติกาของหมากฮอสได้โดยไม่ต้องใช้เวลานานมากนัก หมากฮอสเลยกลายเป็นเกมกระดานอับดับแรก ๆ ที่คนส่วนใหญ่นิยมเล่นและจัดการแข่งขันกัน

หมากฮอสบนโลกใบนี้มีอยู่มากมายหลายรูปแบบมาก ๆ แต่ละประเทศก็จะมีรูปแบบและกฎกติกาที่แตกต่างออกไป หมากฮอสนั้นใช้เวลาในการเล่นไม่นานเท่าหมากรุกและกลยุทธ์หรือทักษะในการเล่นก็แตกต่างออกไปจากหมากรุก แม้แต่กระดานที่ใช้เล่นหรือจำนวนของหมากที่ใช้เล่นก็ไม่เหมือนกันยกตัวอย่างเช่น หมากฮอสในประเทศไทย กระดานจะมีทั้งหมด 8 แถว แถวละ 8 ช่อง และใช้หมากฝ่ายละ 8 ตัว หรือบางประเทศจะใช้กระดาน 10 แถว แถวละ 10 ช่อง และใช้หมากฝ่ายละ 10 ตัว เป็นต้น เดิมทีการแข่งขันหมากฮอสยังไม่ได้รับการยอมรับเท่าไหร่นัก ไม่ค่อยเป็นที่นิยม และถูกขนานนามว่าเป็นหมากสำหรับผู้หญิง การเดินในหมากฮอสนั้นจะสามารถเดินไปในแนวทแยงด้านซ้าย – ขวา และสามารถเดินไปข้างหน้าได้เท่านั้นเดินถอยหลังไม่ได้แต่ถ้าเราสามารถเข้าฮอสได้หมากตัวนั้นก็จะสามารถเดินไปในแนวทแยงทั้ง 4 ทิศได้ทั้งด้านหน้า ด้านหลัง และสามารถเดินยาวไปจนสุดกระดาน การที่จะกินหมากของฝ่ายตรงข้ามต้องเดินข้ามหมากตัวนั้นไปและหมากตัวที่โดนกินก็จะถูกตัดออกจากกระดานไป หมากของใครถูกกินจนหมดก่อนก็จะเป็นฝ่ายแพ้ไป การจะเล่นหมากฮอสให้ฝีมือดีนั้นมีเทคนิคมากมาย มีการวางแผนว่าจะเดินไปในทิศทางไหน เดินหมากตัวไหนก่อนหรือหลัง และวิธีการแก้เกมแก้สถานการณ์จากเสียเปรียบกลับไปได้เปรียบ ถ้าหมั่นฝึกฝนและซ้อมเล่นบ่อย ๆ ซ้อมมือกับคนหลาย ๆ คน หลากหลายแบบหลายสไตล์ หัดเรียนรู้จากและการอ่านเกมจากคนที่เก่งกว่าบ่อย ๆ ก็จะเพิ่มประสบการณ์ให้เก่งมากยิ่งขึ้น

ปัจจุบันนี้เกมกีฬาหมากฮอสนั้นได้รับความนิยมมาก ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของการแข่งขัน การเล่นเพื่อความสนุกสนาน หรือแม้แต่การเล่นเพื่อฆ่าเวลา และการเล่นหมากฮอสนั้นเปลี่ยนไปตามยุคตามสมัยไม่เหมือนกับสมัยก่อนที่ต้องเล่นกันบนกระดานหรือถ้าไม่มีกระดานก็ต้องพยายามสร้างตารางขึ้นมา หาวัตถุใกล้ๆ ตัวมาทำเป็นหมากเพื่อที่จะได้เล่น แต่ปัจจุบันนี้การจะเล่นหมากฮอสสำหรับคนเมืองนั้นก็แค่เปิดโทรศัพท์เข้าไปดาวน์โหลดเกมมาเล่นได้ง่าย ๆ สบาย ๆ โดยไม่ต้องหากระดาน สร้างตาราง และอยู่คนเดียวก็เล่นได้ ทำให้หมากฮอสแพร่ขยายไปในสังคมของคนทุกเพศทุกวัยทั่วโลกอีกด้วย และยังเป็นการฝึกสมอง พัฒนาทักษะทางความคิดอีกด้วย